Kuzey ışıkları (aurora), gökyüzünde çıplak gözle gözleyebileceğiniz en muhteşem olaylar arasında liste başı olmaya adaydır. Hızlandırılmış parçacıkların manyetik alan çizgilerini izleyerek atmosferle etkileşime girdiklerinde oluşan bu egzotik görüntüler sadece Dünya atmosferine özgün değil. NASA’nın Cassini uzay aracı tarafından geçtiğimiz günlerde görüntülenen Satürn’ün kutup bölgesindeki auroranın, Güneş Sistemi’nde gözlenen tüm auroralardan farklı bir yapıya sahip olduğu açıklandı.
Liecester Üniversite’sinde Cassini verileri üzerinde araştırmalar yapan Tom Stallard “Şu ana kadar herhangi bir yerde böyle bir auroraya şahit olmamıştık” diyor. Bunun Jüpiter ve Dünya’daki gibi sadece aurora halkaları olmadığını belirten Stallard, üstelik bunun Satürn atmosferindeki aurora tahminlerine göre orda olmaması beklenen bir olay olduğunu söylüyor.
Dünya’daki auroraları oluşturan hızlandırılmış parçacıkların kaynağını Güneş rüzgârları oluşturuyor. Jüpiter ve Satürn’deki auroraların hepsine ise hızlandırılmış parçacıklar neden olmuyor.
Jüpiter’deki temel aurora halkası, kendi manyetik alanındaki etkileşimler tarafından şekillendirilmekte olup büyüklüğü zamanla değişmiyor. Güneş rüzgarları kaynaklı Satürn’ün temel aurora halkasının büyüklüğü ise Güneş rüzgarlarının yoğunluğuyla değişiyor. Satürn’de yeni gözlenen auroranın doğası ise bu ikisinden hiçbirine uymuyor.
Cassini araştırmacılarından Nick Achilleos “Satürn’ün farklı aurora özellikleri gezegenin manyetosferi ve atmosferinin Güneş rüzgarları ile etkileşiminde özel bir şeyler olduğunu gösteriyor. Bunu açıklayabildiğimizde Satürn ortamında özel olarak gerçekleşen fiziksel süreçleri ortaya çıkarmış olacağız.” diyor.
Cassini tarafından kuzey kutup bölgesinden alınan bu görüntüde kızıl ötesi ışıkta iki farklı dalga boyunda aurora ve hemen altındaki atmosfer görülüyor. Büyüklüğü zamanla değişen aurora parlak mavi ile (4 mikron dalga boyu – kızıl ötesi), Satürn’ün atmosferindeki parlak halkalar ise kızıl renkle (5 mikron dalga boyu- kızıl ötesi) belirtilmiş.
Yeni kızıl ötesi aurora, bunun öncesinde Satürn’den mor ötesi aurora görüntüleri alan Hubble Uzay teleskobu tarafından gözlenemeyen bir bölgede bulunuyor. Cassini bu görüntüleri, Satürn’ün kuzey kutup bölgesine yakın uçlarından birinde elde etti. Kızıl ötesi ışıkta, auroranın bazen 82 derece enleminden kutup noktasına kadar bölgenin tamamını kaplayabildiği, ayrıca 45 dakikalık aralarla kaybolup tekrar oluştuğu gözlendi.
