Yapay aydınlatmanın neden olduğu gök parlaklığı yüzünden, gökcisimlerini gözlemek, gökyüzünün güzelliklerini çıplak gözle ya da teleskopla izlemek giderek daha zor olmaktadır. Şehirlerde yaşayan insanlarımız Samayolu’nu ancak kitaplarda görebilmektedir. Kötü dış aydınlatma, karanlık gökyüzünü elimizden aldığı gibi boşa giden enerji demektir. “Karanlık Gökyüzü Farkındalığı” (Dark Skies Awareness) 2009 Dünya Astronomi Yılı’nın (DAY 2009) 11 Küresel Köşetaşı Projelerinden birisidir. Amacı, ışık kirliliğinin, yani aşırı yapay dış aydınlatmanın yerel çevreye etkisi hakkında halkı bilinçlendirmek ve karanlık gökyüzünün tüm dünyada giderek yitirilmesi gerçeğine daha çok insanın dikkatini çekmektir. Bu amaçla bir dizi program ve kaynak geliştirilmiştir.
Mart ayında, Astronomi yılı çerçevesinde, “Karanlık Gökyüzü Farkındalığı” etkinlikleri düzenleniyor. Bunlardan ilki 16-28 Mart tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan “Geceleyin Gökküre” projesi. Geceleyin Gökküresi, öğrenciler, eğiticiler, gökyüzü hayranları ve halktan herkesin katılmasını teşvik eden, eğlenceli bir vatandaş-bilimci etkinliği. Bunun için Geceleyin Gökküresi Projesi sayfasına giderek, yönergeler doğrultusunda yapacağınız gözlem sonuçlarınızı bildirmeniz gerekiyor.
Diğer bir proje 28 Mart tarihinde gerçekleştirilecek olan “Dünya Saati” projesi. Temel olarak amacı, küresel ısınmaya karşı eyleme geçmenin mümkün olduğunu göstermek. Bunun için de 28 Mart 2009 günü yerel saat 20:30 da tüm dünyada milyonlarca insan iklim değişimi konusundaki endişelerini duyurmak için basit bir eylemde bulunacak, bir saat süre ile ışıkları söndürecekler. Konuyla ilgili detaylı bilgiye Earth Hour (Türkçe) sayfasından ulaşabilirsiniz.
Son olarak, Uzay ve Astronomi olarak üzerinde çalıştığımız ve yakın zamanda duyurusnu yaptığımız “Gökyüzün Ne Kadar Karanlık?” projesini hatırlatmakta yarar var. “Geceleyin Gökküre” projesine benzer şekilde tasarlanan proje için sizlerden veriler gelmeye devam ediyor. Proje, yıl sonuna kadar devam edecek.
